Wat gaan we daarvoor doen en wat gaat het kosten in 2020?

Vanaf 2019 is € 6 mln. structureel uitgetrokken voor onder meer congressen, detailhandel en startup-beleid en € 6 mln. incidenteel voor structuurversterking, bedrijventerreinen en bedrijfshuisvesting. Daar staat een structurele versobering van € 1 mln. tegenover die behaald moet worden met een versobering van het marketing- en evenementenbeleid. Vanaf 2021 is sprake van een structurele versobering van € 4 mln. per jaar op dit programma. Hierdoor kunnen niet alle werkzaamheden zoals deze nu zijn begroot worden voortgezet. De keuzes hieromtrent zullen vastgesteld worden in een aangepaste economische uitvoeringsagenda als input voor de programmabegroting 2021-2024.

Met de economische visie wordt het economisch beleidskader vernieuwd. In de economische agenda is dit uitgewerkt in concrete acties en maatregelen.

1. Attractieve stad

Aantrekkelijke stad
De gemeente werkt er al geruime tijd aan om de stad aantrekkelijker te maken. Dit gebeurt door het toeristisch aanbod te versterken, congressen aan te trekken, de branding en marketing van de stad te verbeteren, het aanbod van winkels en cultuur te vergroten, ruimte te bieden voor vernieuwende horecaconcepten en evenementen te ondersteunen. De binnenstad is beeldbepalend voor de aantrekkelijkheid van de stad. Daarnaast ontwikkelen we Scheveningen in de volle breedte (bad, dorp en haven). Door deze inzet stijgt de populariteit van Den Haag.

Een aantrekkelijk Den Haag zorgt voor bestedingen in de stad: meer klanten in de winkels, meer gasten in de horeca en meer mensen in attracties en musea. Deze bestedingen leiden tot meer omzet- en groeimogelijkheden en meer werkgelegenheid voor met name praktisch opgeleiden. Een aantrekkelijk Den Haag leidt daarnaast tot een hoger voorzieningenniveau, meer variatie in aanbod, meer reuring, een levendig straatbeeld en een positiever imago.

We werken aan de volgende tactische doelen:

• Een aantrekkelijk woon- en leefklimaat scheppen (valt onder andere programma’s).
• De levendigheid en de toeristische aantrekkingskracht vergroten.
• De mobiliteitstransitie realiseren (valt onder programma 12 Mobiliteit).
• Het imago van Den Haag versterken.

De levendigheid en de toeristische aantrekkingskracht vergroten

Toerisme
De toeristische sector bloeit in Den Haag en is een wereldwijde groeimarkt. Deze kansen moeten echter wel worden benut. Dit college wil meer bezoekers en bestedingen voor Den Haag inclusief haar 2 badplaatsen realiseren. Kwaliteitstoerisme is het uitgangspunt. We willen de negatieve effecten van Airbnb tegengaan. De toeristenbelasting wordt verhoogd.

Wat zijn de prioriteiten in 2020?

• Het vergroten van de zichtbaarheid van de stad: door middel van publiciteit en campagnes de bekendheid van Den Haag als toeristische bestemming verder versterken.
• Het versterken van het toeristisch aanbod: het versterken van het Museumkwartier en het realiseren van een programma om het aantal bezoekers tijdens de renovatie van het Binnenhof op peil te houden.
• Het vergroten van het effect: het verlengen van de verblijfsduur en het stimuleren van herhaalbezoek, zodat de bestedingen toenemen.

Binnenstad
Door middel van acquisitie en strategisch locatiebeleid versterken we de kracht van de binnenstad. We werken aan een herkenbaar en aantrekkelijk Museumkwartier. Focus in 2020: kwaliteitsversterking van de sfeergebieden oude centrum, Chinatown en het kernwinkelgebied. Bureau Binnenstad ontvangt een bijdrage van € 0,3 mln. van de gemeente voor de samenwerking met de private partners en het realiseren van private projecten. Ook wordt in 2020 vanuit deze samenwerking een nieuw Binnenstadplan 2020-2030 opgesteld.

Congressen
Investeren in Den Haag als congresstad loont. Elke geïnvesteerde euro levert € 24 op aan bestedingen in de stad. We focussen op congressen die de stad economische spin-off opleveren en het profiel van Den Haag versterken. We onderzoeken welke mogelijkheden er zijn voor uitbreiding van de congrescapaciteit.

Hotels
Sinds 5 jaar groeit de vraag naar overnachtingen in Den Haag met ruim 5%. Het aanbod groeit echter minder snel. Dat blijkt uit de evaluatie van het hotelbeleid waar de raad in 2020 over geïnformeerd zal worden. Het hotelbeleid zal in 2020 geactualiseerd worden.

Detailhandel
Samen met de Haagse retail- en vastgoedeigenaren streven we ernaar om de basis op orde te hebben in winkelgebieden: schoon, heel en veilig. Retail vergroot de leefbaarheid van de stad en is een belangrijke banenmotor voor praktisch opgeleiden. Enerzijds gaat het om het versterken van individueel en lokaal ondernemerschap, anderzijds om het versterken van de bedrijfsinvesteringszones.

Horeca
Een bloeiende horecasector creëert banen (nu is dat 3,5% van de werkenden). Het zorgt ook voor levendigheid en vertier in de stad. We maken een uitwerkingsplan Horeca 2020-2023.

Evenementen
Evenementen en festivals, groot en klein, dragen bij aan de levendigheid van de stad. Daarbij ligt de focus op een gevarieerd aanbod van evenementen die de stad een economische spin-off geven. Daarnaast bieden we ondersteuning bij evenementen die we voor langere tijd aan de stad willen binden, bij spreiding over het jaar en een strategische verbinding met het bedrijfsleven.

Centraal evenementenbureau
Voor de praktische uitvoering en ondersteuning kunnen organistoren terecht bij het centraal evenementenbureau. Dit bureau stuurt ook de gemeentelijke projectorganisatie aan voor o.a. de organisatie van de Invictus Games (2020), het Olympic Festival (2020), de Ocean Race (2022) en het WK Zeilen (2022). Het bureau werkt aan het locatiebeleid voor evenementen. Daardoor kan de gemeente beter sturen op spreiding over de stad. Ook is er oog voor verduurzaming, het belang van omwonenden en voor de kwaliteit van het groen. De evenementenkalender geeft organisatoren en bewoners inzicht in het grote aanbod van evenementen op de diverse locaties in de stad.

Het imago van Den Haag versterken

Citybranding
In 2020 wordt de aanpak Citybranding aangeboden aan het college en de raad. Daarin staan keuzes voor Den Haag om zich als stad te onderscheiden. De toolkit citybranding bevat hulpmiddelen hiervoor. Voorstel is om in 2020 Hagenaars te mobiliseren om ambassadeur te zijn van hun stad.

Toeristische markering
The Hague Marketing Bureau voert voor de gemeente de toeristische marketing uit. De toeristische marketing gaat over de positionering van Den Haag als stad aan zee, als koninklijke stad en als internationale stad van vrede en recht: ons toeristisch DNA. Regionaal (herhaal) bezoek is met het oog op de toekomstige renovatie van het Binnenhof belangrijker dan ooit. Het gaat om een kansrijke en omvangrijke doelgroep. Hier is extra aandacht voor in de marketingstrategie.

Zakelijke marketing
De zakelijke marketing richt zich op het positief onder de aandacht brengen van Den Haag als stad voor bedrijven, congressen, investeerders, talent, NGO's en internationale organisaties, kortom de zakelijke markt. Dit traject is in 2019 gestart.

2. Veerkrachtige economische structuur

Doelen
We werken aan de volgende tactische doelen:

• Verdiepen van het profiel van Internationale Stad van Vrede en Recht.
• Verbreden van de economische structuur door het gericht versterken van andere sectoren, met name de maakindustrie, gezondheid en zorg, en bouw.
• Vernieuwen van de economie door kennis, technologie en innovatie.
• Opschalen van bedrijvigheid door export, financiering en spin-off te ondersteunen.

Verdiepen profiel Internationale Stad van Vrede en Recht

Om de Haagse economie te verbreden en robuuster te maken, zet de gemeente, als internationale stad van vrede en recht, in op economisch kansrijke sectoren en clusters. We ondersteunen de start en doorgroei van bedrijvigheid en stimuleren de samenwerking tussen en met bedrijven, kennisinstellingen, overheden en organisaties.

Veiligheid
De gemeente investeert in de doorontwikkeling van het veiligheidscluster. De focus ligt op het vergroten van innovatiesamenwerking, talent, kapitaal en de komst en groei van bedrijven. Hiervoor is in 2020 een subsidie van € 0,75 mln. voor de stichting The Hague Security Delta (HSD). We werken waar mogelijk samen met het Rijk. Ook zoeken we aansluiting bij het nieuwe nationale innovatiebeleid. Bijvoorbeeld met de One Conference, de Defensie Cyber Innovation Hub en het onderzoeksplatform dcypher (NWO). Samen met InnovationQuarter wordt gewerkt aan het aantrekken van buitenlandse securitybedrijven en de internationalisering van Haagse cybersecuritybedrijven.

Veiligheidsfondsen
Via de Stichting Holdingfonds Economische Investeringen Den Haag (HEID) kan de gemeente revolverend investeren met middelen vanuit verschillende programma’s uit de gemeentebegroting. Als cofinanciering kunnen hiermee ook Europese middelen ingezet worden. Meer informatie over HEID is opgenomen in de paragraaf verbonden partijen.

HEID investeert met oude  gerevolveerde middelen uit het startersfonds in twee nieuwe fondsen in veiligheid:

• Het Security of Things Fonds (omvang € 4 mln. waarvan € 0,4 mln. HEID) investeert in vroege fase technologiebedrijven die eSecurity als kernactiviteit hebben en minder dan 7 jaar commercieel actief zijn.
• Het Dutch Security Tech Fund (omvang € 8 mln., waarvan € 0,5 mln. HEID) investeert in vroege fase startups maar vooral in scale-ups die (internationaal) willen. Dit fonds is volledig gericht op cybersecurity en internet of things security.

Deze fondsen sluiten aan op het gemeentelijk beleid voor clusterontwikkeling binnen de sector veiligheid (RIS 300840).

Legal & Policy (Technologie, recht en bestuur)
Den Haag is de plek voor innovatie en vernieuwing voor digitaal recht en bestuur. De digitalisering brengt juridische en ethische vraagstukken met zich mee. Rondom dit thema werkt de gemeente aan nieuwe onderwijs- en onderzoekstrajecten, acquisitie van bedrijven, organisaties en congressen.

ImpactCity
De gemeente investeert door middel van het startup-programma Impact Economy in de ontwikkeling van een levendig en concurrerend startup ecosysteem. Dit moet het Haagse vestigingsklimaat sterker maken. Met het Impact Economy-programma helpen we bedrijven snel te groeien, op te schalen én aansluiting te vinden bij de grote organisaties als klant. Zo positioneert Den Haag zich als stad waar gewerkt wordt aan innovaties voor een betere wereld.

World Start Up Factory (WSF)
WSF is de Haagse accelerator voor startups om een extra boost te geven aan de Nederlandse impact economy en het realiseren van de duurzame ontwikkelingsdoelstellingen van de Verenigde Naties. Stichting HEID is voor € 0,13 mln. participant in drie verschillende WSF investeringsfondsen.

Internationale stad
Den Haag vervult internationaal een toonaangevende rol in de ontwikkeling van de internationale rechtsorde, onder meer als gaststad van een aantal VN-instellingen. Het is belangrijk dit profiel goed en scherp in de wereld neer te zetten en de stad zichtbaarder te positioneren als internationale stad van vrede, recht en veiligheid. De gemeente blijft de komende jaren ook investeren in een internationaal concurrerend vestigingsklimaat. De bestemmingsreserve internationaal en werving is beschikbaar als acquisitie-instrument. De feitelijke acquisitie en het relatiebeheer van nieuwe internationale organisaties doen we samen met het Rijk en The Hague Business Agency.

Verbreden van de economische structuur door het gericht versterken van andere sectoren

Samen met de regio wordt gewerkt aan sectoren en clusters die onze economie minder kwetsbaar maken en beter aansluiten op de arbeidsmarkt, zodat meer mensen passend werk vinden. Daarbij leggen we meer focus op de sectoren die van waarde zijn voor werkzoekenden met een praktische opleiding en mensen zonder startkwalificatie. Kansen liggen met name in de maakindustrie, energie, zorg en bouw.

Maakindustrie
Den Haag is trekker van het regionale programma Smart Manufacturing Industriële Toepassingen Zuid Holland. Hier worden maakbedrijven begeleid bij digitalisering. Vanuit het Rijk en Metropoolregio Rotterdam Den Haag is € 1,5 mln. beschikbaar voor de start hiervan. Het Technology Park Ypenburg is onderdeel van het programma en krijgt vanuit de gemeente Den Haag een impuls door o.a. gezamenlijke innovatieprojecten, het ontwikkelen van gedeelde faciliteiten, een stage- en onderwijsprogramma en (inter)nationale profilering.

Energie
In 2020 komt er meer aandacht voor bedrijfsactiviteiten in hernieuwbare energie. Ook de acquisitie van events en congressen met dit thema krijgt extra aandacht.

Vernieuwen van de economie door kennis, technologie en innovatie

Smart City
Het programma Smart The Hague stimuleert ook in 2020 de digitale innovatiekracht binnen Den Haag en de regio. Het Living Lab Scheveningen gaat op de Noordboulevard en het Zwarte Pad van start als proefomgeving voor (digitale) innovatie in de buitenruimte. In 2020 werkt de gemeente samen met de provincie Zuid Holland en private partijen in het Living Lab Scheveningen aan innovatieve oplossingen voor maatschappelijke vraagstukken.

In 2020 wordt gekeken hoe digitale innovatie in te zetten voor het mobiliteitsvraagstuk van Den Haag. De aanpak om digitale infrastructuur mee te nemen bij de herstructurering van de Noordboulevard wordt verbreed naar de rest van de stad. De ontwikkeling van digitale infrastructuur wordt daarmee waar mogelijk meegenomen bij herstructureringsprojecten. Vanuit de Ruimtelijk-Economische Investeringsstrategie (REIS) is € 2,7 mln. investeringsruimte beschikbaar gesteld voor de komende jaren. Hiermee wordt stapsgewijs een digitale infrastructuur gerealiseerd die nodig is om toekomstige digitale innovaties te faciliteren zoals bijvoorbeeld de zelfrijdende auto.

Vanuit onze positie als stad van vrede, recht én veiligheid is Den Haag landelijk trekker van het thema safety & security binnen de Smart City Agenda van de 5 grote steden. Samen met andere partijen zoals de politie worden in de Internationale zone experimenten met nieuwe technologie uitgevoerd.

Resilient The Hague
In mei  2019 is de Resilience Strategie van Den Haag aangeboden aan de gemeenteraad (RIS 302023). De strategie benoemt de uitdagingen waar Den Haag voor staat. Zo zijn er acute gebeurtenissen (shocks) die de kwaliteit van leven in de stad aantasten, zoals cyberaanvallen, extreem weer of uitval van vitale diensten. Er zijn ook zaken die het leven in de stad op langere termijn kunnen beïnvloeden (stresses), zoals klimaatverandering, segregatie, gezondheidsverschillen, digitalisering en ondermijnende criminaliteit. In de strategie staan 41 initiatieven die de gemeente samen met inwoners en partners oppakt. Daarnaast verbindt Den Haag zich met 99 andere steden wereldwijd in het 100 Resilient Cities netwerk.

ICT
Bedrijven in de sector IT en technologie zorgen voor groei in Den Haag. Het doel is om het IT en Tech-ecosysteem in de stad te versterken. Dat doen we door het faciliteren van de groei van techcommunity The Hague Tech en de YES!Delft vestiging in Den Haag, een human-capital-agenda voor IT talent, internationalisatie en een data-science programma.

Data Science Initiative
Datagerelateerde technologie en kunstmatige intelligentie bieden economische groeikansen binnen de sectoren vrede, recht en veiligheid. In consortiumverband wordt in 2020 gewerkt aan het aantrekken van (Europese) financiering, meer talent en innovatieprojecten.
 
Finance
Grote werkgevers zijn aan het digitaliseren. We gaan aan de slag met de behoefte in kaart brengen van de grote werkgevers op het gebied van digitalisering (vraagkant inventariseren) en deze vraag koppelen aan de bedrijven in het IT/Security domein (aanbodkant). Dit doen we via events, bijeenkomsten etc. Hierdoor binden we de bedrijven verder aan de stad. Verder zullen we ook de behoefte verder in kaart brengen van de grote werkgevers op het gebied van talent en opleidingen.

Opschalen van bedrijvigheid door export, financiering en spin-off te ondersteunen

InnovationQuarter
De gemeente is partner bij de regionale ontwikkelingsmaatschappij voor Zuid-Holland en stelt hiervoor € 0,4 mln. beschikbaar in 2020. De regionale ontwikkelingsmaatschappij InnovationQuarter B.V. (IQ) heeft als doel: het stimuleren van de economische ontwikkeling in de regio Zuid-Holland en het versterken van de positie en de internationale concurrentiekracht van Zuid-Holland en Nederland. InnovationQuarter richt de acquisitie in 2020 onder andere op Safety & Security. De taken en activiteiten van de ontwikkelingsmaatschappij in 2020 worden in de paragraaf verbonden partijen nader toegelicht.

IQ Capital
Met dit participatiefonds investeert HEID in startups, scale-ups en volwassen midden- en kleinbedrijf binnen de sectoren HTSM, horticulture, life science & technology, cybersecurity, aerospace, ICT, maritiem & haven en energie & circulair. Het fonds focust op maatschappelijke impact, een duidelijke groeistrategie en bij voorkeur gezamenlijkheid met private co-investeerders. De investering biedt hulp bij internationale opschaling van het bedrijf en maximalisatie van co- en vervolgfinanciering waardoor startups, scale-ups en midden- en kleinbedrijf grotere impact kunnen maken op het ecosysteem. De omvang van het fonds is € 60 mln. HEID participeert voor € 2 mln., waarvan de helft in eerdere jaren afgerekende Haagse bijdrage is. Daarnaast is Den Haag zelf (niet via HEID) nog aandeelhouder in dit fonds voor € 0,5 mln.

UNIIQ
UNIIQ geldt als kraamkamer voor het grotere participatiefonds van IQ. Het investeert in innovatieve startups in de proof-of-conceptfase. Bedrijven houden zich bezig met missie gedreven innovatiebeleid op duurzaamheid, gezondheid en veiligheid. De investering in UNIIQ betaalt zich uit in rendement van de participatiemaatschappij van IQ. Het fonds vult het financieringsgat waar de markt nog niet in wil of kan stappen. Het ondersteunt innovatieve ondernemers met het aantrekken van vervolgkapitaal. De totale omvang van dit fonds is € 22 mln., waarvan € 2 mln. het aandeel van stichting HEID is. De gemeente heeft geen financieel aandeel in dit fonds.

Kansen voor West
Sinds het voorjaar van 2015 staat het programma Kansen voor West II open voor projecten op het gebied van innovatie, CO2-reductie en het creëren van banen bij het midden- en kleinbedrijf, vooral aan de onderkant van de arbeidsmarkt. Projecten worden begeleid bij het aanvragen van subsidie. Als de subsidiebeschikking eenmaal binnen is, helpen we de projecten om de administratie Europaproof in te richten.

3. Excellent ondernemingsklimaat

Haags ondernemerschap
Het midden- en kleinbedrijf (mkb) is een belangrijk onderdeel van de Haagse economie. Ondernemers zijn essentieel voor de werkgelegenheid in de stad en de regio. Den Haag kent veel succesvolle ondernemers en het aantal bedrijven in Den Haag stijgt. Het Haagse midden- en kleinbedrijf is goed voor meer dan de helft van alle banen in de stad. Het vormt daarmee een belangrijk onderdeel van onze stedelijke economie. Het college is trots op het ondernemerschap in de stad.

In april 2019 is de Haagse Ondernemersagenda (RIS 302187) gepresenteerd om het Haagse midden- en kleinbedrijf sterker te maken. Doel is dat deze bedrijven succesvol kunnen starten, groeien en doorgroeien. Ondernemers creëren immers de banen, banen die ervoor zorgen dat onze bewoners aan de slag kunnen en blijven. De Haagse Ondernemersagenda is onderdeel van de nieuwe economische visie.

We werken aan de volgende tactische doelen:

• Goede en snelle dienstverlening bieden aan ondernemers.
• Het mkb voorbereiden op de uitdagingen van de toekomst.
• Bedrijven en instellingen binnenhalen en versterken.
• Werken aan talentontwikkeling.

Goede en snelle dienstverlening bieden aan ondernemers

We kunnen nog een flinke slag maken in de dienstverlening naar ondernemers. Het college streeft ernaar de meest ondernemersvriendelijke stad van Nederland te worden. In 2020 werkt de gemeente aan één centraal aanspreekpunt.

Hier gaan we in 2020 mee door:

• Accountmanagement en relatiebeheer.
• Stimuleren van het Haagse midden- en kleinbedrijf dat de afzetmarkt internationaal wil vergroten.
• Familiebedrijven ondersteunen bij overnames of in de wens om te exporteren.
• Steenworp Vestigingsadviseurs Haaglanden adviseert en begeleidt startende bedrijven bij het vinden van passende bedrijfshuisvesting in de regio Haaglanden.
• In een bedrijveninvesteringszone investeren ondernemers samen in de kwaliteit van hun bedrijfsomgeving, bijvoorbeeld een winkelgebied of een bedrijventerrein. De gemeente int de belasting hiervoor en verleent dit bedrag (totaal € 1 mln.) weer als subsidies aan de bedrijveninvesteringszones. De gemeente wil bedrijveninvesteringszones op de bedrijventerreinen stimuleren.
• Samenwerking, netwerken en kennisdeling: de Economic Board bestaat uit mensen die een belangrijke bijdrage leveren aan de economie van Den Haag. Ze voelen zich met de stad verbonden en willen zich inzetten om de economische vernieuwing in de stad te versnellen. Verder wordt ingezet op duurzaamheid, talent en events voor het midden- en kleinbedrijf.

Het mkb voorbereiden op de uitdagingen van de toekomst

Om het Haagse midden- en kleinbedrijf in de toekomst weerbaar en sterk te houden, willen we onze Haagse ondernemers meer bewust maken van grote veranderingen die op hen af komen en hen hierin faciliteren, zoals de digitale transitie. In 2020 wil het college, samen met de partners in de stad, een aantal concrete projecten starten op het gebied van cyber en digitalisering.

Bedrijven en instellingen binnenhalen en versterken

Met acquisitiebeleid worden buitenlandse bedrijven aangetrokken die de prominente Haagse economische sectoren versterken. The Hague Business Agency (THBA)richt zich in 2020 op het aantrekken van internationale bedrijven in de sectoren energie, IT & telecom, finance, legal, zakelijke dienstverlening/internationale hoofdkantoren en non-gouvernementele organisaties. THBA werkt op het gebied van acquisitie ook samen met InnovationQuarter.

Werken aan talentontwikkeling

• De gemeente stimuleert ondernemerschap in Zuidwest en Haags Veen. Bijvoorbeeld door een ambachtsacademie, bedrijfscontactfunctionaris en het inzetten van lokale helden die als voorbeeld dienen voor startende ondernemers.
• Er is een verkenning opgesteld voor internationaal talent. Met de provincie en de Economic Board Zuid-Holland is een human-capital-akkoord ondertekend waar internationaal talent ook een onderdeel van is. De Economic Board Zuid-Holland, de gemeenten Rotterdam en Den Haag starten samen een pilot om extra IT-talent in de regio te krijgen. Verder is het doel: een integraal talent attraction management-programma, in samenwerking met regionale partners, bedrijven en kennisinstellingen.

In 2020 worden projecten opgezet om het IT-talent uit te breiden.

4. Voldoende ruimte in aantrekkelijke werkmilieus
Den Haag heeft een tekort aan betaalbare bedrijfshuisvesting. Binnen de stadsgrenzen is er nauwelijks fysieke ruimte meer. Betaalbare en bereikbare bedrijfshuisvesting is om meerdere redenen nodig: het maakt het voor startende ondernemers makkelijker daadwerkelijk te starten. Het maakt het ook aantrekkelijker voor nieuwe bedrijven om zich in de stad te vestigen én voor bedrijven die grotere huisvesting zoeken. Er is berekend dat in de wijken komende 10 jaar behoefte is aan minimaal 40.000 m2 kleinschalige bedrijfshuisvesting. Voor bedrijventerreinen gaat het om 250.000 tot 450.000 m2.

We werken aan de volgende tactische doelen:

• Bedrijfshuisvesting behouden, vernieuwen en uitbreiden (in stadsdelen en regio).
• Den Haag als hoofdstad van de Noordzee ontwikkelen.
• Vastgoeddynamiek bevorderen door marktontwikkeling te stimuleren.
• Het CID ontwikkelen als het economisch topmilieu van Den Haag.

Bedrijfshuisvesting behouden, vernieuwen en uitbreiden (in stadsdelen en regio).
 
Kleinschalige bedrijfsruimte
In 2017 is het Actieprogramma kleinschalige bedrijfsruimte vastgesteld (RIS 297199). Doel: meer betaalbare kleinschalige bedrijfsruimte mogelijk maken. Hiervoor was incidenteel € 4 mln. beschikbaar gesteld, waarvan € 1 mln. voor 2020. In 2020 werken we een subsidie-instrument uit voor de financiële dekking van de onrendabele top, in het bijzonder bij transformatieprocessen naar kleinschalige bedrijfsruimte.

Bedrijventerreinen
De Bedrijfshuisvestingstrategie Den Haag is in 2019 aan de gemeenteraad aangeboden. De strategie zet in op het vernieuwen, intensiveren en verduurzamen van de 9 binnenstedelijke bedrijventerreinen. Hiervoor worden gebiedspaspoorten opgesteld voor de terreinen om kansen en ontwikkelingen te verkennen, wordt de samenwerking in de regio versterkt en gaan we samen met ondernemersverenigingen aan de slag om bedrijventerreinen modern en concurrerend te houden.

Kantoren
De gemeente gaat het kantorenmilieu en het aanbod op toplocaties verbeteren. Hiervoor is een urgentieprogramma voor kantoren opgesteld. De acties uit het urgentieprogramma werken we in 2020 verder uit.

Zuidwest
Het realiseren van nieuwe bedrijfsruimte is onderdeel van de Regiodeal Zuidwest. Het streven is om de komende 4 jaar 3.000 tot 6.000 m2 bedrijfsruimte te realiseren. Een deel van het budget voor het Actieprogramma kleinschalige bedrijfsruimte wordt hiervoor ingezet.

Winkelstraten
In het coalitieakkoord is opgenomen dat het Loosduinse Hoofdplein en de Scheveningen-Dorp/Badhuisstraat in het kader van aantrekkelijke winkelgebieden een duurzame impuls moeten gaan krijgen. In de Ruimtelijk-Economische Investeringsstrategie (REIS) is € 1,5 mln. beschikbaar gesteld om te starten met de herinrichting van de openbare ruimte van deze winkelgebieden.

Den Haag als hoofdstad van de Noordzee ontwikkelen

In 2020 gaan we verder met de verkenningen en projecten in de haven en aan de kust die het ruimtelijk-economisch functioneren van de haven, de badplaatsen en het strand versterken. Het is een totaalprogramma gericht op het nog niet benutte potentieel aan de kust. Denk aan het profiteren van de haven als uniek maritiem werkmilieu, de toename aan economische activiteiten op zee, het gebruik van de zee als proeftuin, de versterking van het vestigingsklimaat in een bredere kuststrook en het aantrekken van zakelijke bezoekers. Dit moet leiden tot een robuustere en hiermee minder kwetsbare economie en de profilering van Den Haag als Hoofdstad van de Noordzee.

Vastgoeddynamiek bevorderen door marktontwikkeling te stimuleren

Fonds Ruimte en Economie Den Haag
Vanuit programma 11 en het cofinancieringsfonds is het Fonds Ruimte en Economie Den Haag (FRED) via Stichting Holdingsfonds Economische Investeringen Den Haag aangevuld, samen met Europese middelen. Op basis van haar investeringsstrategie kan FRED financieringen verstrekken die niet of slechts ten dele door de markt worden opgepakt. Hiermee draagt het fonds bij aan de ambitie om meer kleinschalige en startende ondernemers in Den Haag te vestigen.  De totale omvang van het fonds is € 14,3 mln., volledig beheerd door HEID. Het aandeel van de gemeente Den Haag is € 7,7 mln. waarvan € 3,6 mln. nog afgerekend moet worden. Deze middelen zitten in de reserve toegekende gemeentelijke revolverende investeringsmiddelen. De verwachting is dat in 2020 € 1 mln. aan gemeentelijke middelen beschikbaar wordt gesteld aan projecten, waarvoor een onttrekking uit deze reserve plaats zal vinden.  

Bedrijfschappen
Met het ontwikkelen en exploiteren van bedrijventerreinen stimuleert de gemeente de werkgelegenheid in de Haagse regio. De gemeente participeert daarom in de gemeenschappelijke regelingen Bedrijvenschap Harnaschpolder en Industrieschap de Plaspolder. Inhoudelijk is de gemeente betrokken bij de Stichting Businesspark Haaglanden. Voor elk van deze organisaties is een gemeentelijke procesmanager aangesteld die bestuursvergaderingen voorbereidt en het college adviseert. De gemeente detacheert ook medewerkers bij de schappen. De lasten en baten voor dit product bestaan vooral uit personeelslasten en personeelsvergoedingen. De inhoudelijke ontwikkelingen worden toegelicht in de paragraaf verbonden partijen.

Huisvesting
Om snelgroeiende start- en scale-ups binnen de sectoren IT/Tech & Security aan te trekken en te behouden, zijn in 2019 in het voormalig ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid bij Laan van NOI tijdelijke huisvestingsmogelijkheden gerealiseerd. In ditzelfde gebied exploiteert de gemeente de HSD Campus. In 2020 wordt de programmering in dit gebied verder versterkt. Zo kunnen we het gebied door ontwikkelen als IT & Security Hub binnen het Central Innovation District. Daarnaast gaat het college investeren in een nieuw creatief bedrijfsverzamelgebouw in de Binckhorst: De Titaan (RIS 300772). In 2020 wordt het pand herontwikkeld.

Technology Park Ypenburg
Vanuit de Ruimtelijk-Economische Investeringsstrategie (REIS) is € 0,9 mln. beschikbaar gesteld voor Technology Park Ypenburg. De ambitie is dat dit uitgroeit naar een herkenbaar, samenhangend en omvangrijk eco-systeem van hightech (materiaal) maakbedrijven, dat internationaal business investeringen, innovatie, training en werkgelegenheid aantrekt. Met de beschikbare middelen wordt hiervoor een voorlopige en kleinschalige uitvoeringsorganisatie ingericht en daarnaast fysieke aanpassingen op het park gedaan. Het gaat hierbij om het uitbreiden van (flexibele) kantoor- en productieruimte. Daarnaast is er behoefte aan shopruimten, waar prototypes gemaakt kunnen worden met hightech materialen.

Het CID ontwikkelen als het economisch topmilieu van Den Haag
Met de inzet op het Central Innovation District (CID) maken we de stad aantrekkelijker. Ook creëren we een innovatiever ondernemingsklimaat en zorgen we voor condities waarin clusters zich kunnen versterken. We werken door aan de uitvoering van de CID Agenda 2040 (RIS 302327). Enerzijds door de strategische doelen verder te vertalen in economisch beleid, anderzijds door actief aan de slag te gaan met een aantal projecten. Bijvoorbeeld: de ontwikkeling en implementatie van de branding en de gebiedsgerichte placemaking en netwerkversterking conform de focusprojecten ICT Security Campus en de Policy Campus uit de CID Agenda 2040.