Wat gaan we daarvoor doen en wat gaat het kosten in 2020?

Een belangrijk overkoepelend onderdeel van het beleid is gericht op innovatie, met als doel om daarmee de beoogde transformatie van jeugd en Wmo te ondersteunen. Daarna worden alle specifieke activiteiten toegelicht.

Innovatie
Op zowel Wmo als jeugdhulp stimuleren we innovatie om betere zorg tegen lagere kosten te realiseren. Voor de jeugdhulp doen we dat in lijn met het landelijk programma Zorg voor de Jeugd. Voor de Wmo zetten we in op langer zelfstandig wonen met behulp van zorgtechnologie. Samen met inwoners onderzoeken we hoe technologische innovaties kunnen bijdragen aan het langer thuis wonen en aan de transformatie van zorg en ondersteuning. We voeren het actieplan ‘Zorg en Innovatie’ (RIS 303214) verder uit. Het doel is dat door middel van innovatieve oplossingen en initiatieven het beroep op duurdere professionele zorg kan worden verminderd. Daarnaast zal het netwerk van zorg, welzijn- en kennispartners zich meer inzetten om ontschotting, slimme en betaalbaardere zorg door middel van zorgtechnologie te realiseren.

Wat zijn de activiteiten in 2020?

• Er komen meer testomgevingen (living labs) in samenwerking met ondernemers, zorgaanbieders en ketenpartners waar passende zorgtechnologie in overleg met inwoners wordt getoetst;
• De resultaten van de geteste toepassingen komen in een applicatie die beschikbaar wordt gesteld aan zorgprofessionals en inwoners. Deze bevindingen kunnen binnen zorgorganisaties of door inwoners zelf worden ingezet;
• Het netwerk Gezond en Gelukkig Den Haag werkt uit hoe zij als ketenpartners samen kunnen zorgen voor het realiseren van innovaties die van belang zijn voor de hele zorgketen;
• Het bundelen van data en de inzet van (big) data voor een voorspelmodel, om feitelijk inzicht te hebben in de huidige en toekomstige zorgvraag van inwoners, per wijk, zodat innovaties gericht kunnen worden ingezet;
• De introductie van een digigame/serious game dat kwetsbare groepen, ouderen in het bijzonder, bewuster leert omgaan met zorgvragen en digitale technologie;
• Door middel van diverse communicatie uitingen, publicaties en presentaties op events wordt aandacht gevraagd voor slimme en betaalbare zorg.

De H10-gemeenten willen innovaties in de jeugdhulp blijven stimuleren. Daarnaast loopt in 2020 het regionale actieplan ‘Beter Samenspel bij veilig opgroeien’ door. In 2019 is met de uitvoering van verschillende projecten gestart vanuit het landelijke Transformatiefonds (RIS300555). Hierbij staan de actielijnen ‘vakbekwaamheid’ en meer kinderen ‘zo lang mogelijk thuis te laten wonen’ centraal.

Om transformatie van jeugdhulp in 2020 en daarna meer te stimuleren, investeren we in verschillende innovatieve initiatieven rondom:

• Verschuiving van zwaardere hulp naar lichtere vormen van hulp. Dit doen we onder andere door de inzet van de Praktijk Ondersteuner Huisartsen Jeugd GGZ, uitvoering van het actieprogramma Jeugdhulp in Gezinsvormen en Beter Samenspel;
• Meer ruimte bieden aan de professional onder andere door de inzet van maatwerklabs;
• Invoering van onderwijs-jeugdhulparrangementen jeugdhulparrangementen om de samenwerking tussen onderwijs en jeugdhulp te verbeteren;
• Het opzetten van passende kinderopvang;
• Het beleggen van goede regie (één gezin, één plan, één regisseur);
• Betere samenwerking tussen jeugdhulpaanbieders om hulp te verlenen in gezinnen met complexe problematiek.

Wat zijn de activiteiten in 2020?

• Het Innovatiefonds jeugdhulp zetten we voort. Dit is budget om nieuwe initiatieven te ondersteunen, welke gericht zijn op gewenste verbeteringen en de transformatie in de jeugdhulp;
• Vanuit het Plan Transformatiefonds jeugdhulp Haaglanden wordt geïnvesteerd in vakmanschap. Dit betreft de scholing van professionals, maatregelen tegen regeldruk en een gezonde arbeidsmarkt;
• Vanuit het Transformatiefonds jeugdhulp Haaglanden zetten we verder in op de implementatie van een centrale plaatsingscoördinatie voor de hoogcomplexe/residentiële jeugdhulp in het kader van het bestrijden van wachtlijsten;
• We onderzoeken hoe jeugdhulp een plek krijgt binnen integrale kindcentra en kinderopvang en versterken de hulpstructuur bij kinderopvang en peuteropvang;
• Bij complexe jeugdhulp versterken we het multidisciplinair samenwerken. Wanneer meerdere jeugdhulpaanbieders bij een jeugdige zijn betrokken , wordt de verantwoordelijkheid bij één jeugdhulpaanbieder belegd;
• We maken een analyse en een voorstel voor een plan van aanpak om te zorgen dat kinderen passende zorg krijgen en niet onterecht in de jeugdhulp worden geschaard.

1. Participatie, preventie en vroegsignalering

Participatie en informele hulp
De gemeente bevordert de participatie van mensen in de stad en ondersteunt informele netwerken. Met deze inzet leveren we een bijdrage aan de verschuiving van zware zorg naar lichtere vormen van ondersteuning. Door het bevorderen van vrijwilligerswerk en het ondersteunen van mantelzorgers kan de zorg en ondersteuning dicht bij inwoners plaatsvinden. Het ouderenbeleid heeft ten doel ouderen zoveel mogelijk te activeren en stimuleren worden en dat deze zo lang mogelijk zelfstandig thuis kunnen blijven wonen.

In de komende jaren wordt met het actieplan, ‘Met z’n allen niet alleen’ (RIS301657) ingezet op een duurzame aanpak van de eenzaamheid in Den Haag. Met inzicht in aard, omvang en oorzaken van eenzaamheid ontwikkelen we een effectieve aanpak op wijkniveau, waarmee de stijgende trend wordt omgebogen. Daarnaast stimuleren we inwoners middels een stedelijke en wijkgerichte bewustwordings-campagne in actie te komen voor eenzame inwoners. Tevens hameren we in deze strijd tegen eenzaamheid op het vinden, verbinden en activeren. Dit kunnen we niet alleen. Daarom mobiliseren wij de hele stad en wordt geïnvesteerd in verbinding en sociale netwerken, per wijk. We maken hierbij gebruik van de inzichten en ervaringen die wij hebben opgebouwd en voegen deze samen met een duurzaam coalitienetwerk als uitkomst.

Wat betreft de participatie van jeugd zijn de doelstellingen op de gebieden van kinderrechten, talentontwikkeling en jeugdparticipatie verankerd in het beleidsplan 2018-2020, ‘Haagse jeugd, samen aan zet’ (RIS 298573). We zetten in op het borgen van de kinderrechten, investeren in initiatieven die onder andere “ gericht zijn op persoonlijke groei en het nemen van verantwoordelijkheid voor de eigen omgeving en het meedoen in de samenleving.

Wat zijn de activiteiten in 2020?

• Inzet op het vergroten van de internationale koppositie die Den Haag als senior vriendelijke stad inneemt, met bijvoorbeeld aandacht voor rustpunten en toegankelijkheid in de stad;
• Investeren in dementievriendelijke wijken, met het door ontwikkelen van Haags Ontmoeten om meer ouderen met beginnend regieverlies op een laagdrempelige manier te helpen;
• De bekendheid van het ondersteuningsaanbod voor mantelzorgers vergroten;
• Een betere aansluiting van de Wmo op het werk van levensbeschouwelijke organisaties stimuleren;
• Binnen het vrijwilligersbeleid het nieuwe actieprogramma vrijwilligers uitvoeren;
• Wat betreft eenzaamheid het actieplan, ‘Met z’n allen niet alleen’ (RIS 301657) uitvoeren en daarmee eenzaamheid in onze Haagse wijken beter herkennen en aandacht van inwoners voor elkaar versterken.
• Kinderen en jongeren kunnen gratis en anoniem juridisch advies en hulp krijgen bij de Kinder- en Jongerenrechtswinkel, we verwachten rond de 600 adviezen te verstrekken;
• Bij het Jongeren Informatie Punt (JIP) kunnen jongeren terecht met allerlei vragen over school, werk, huisvesting en relaties, we verwachten dat het JIP ongeveer 6.000 jongeren bereikt.

Toegankelijkheid
In 2020 verschijnt de Lokale Inclusie Agenda 2020-2024, als logische opvolger van de nota ‘Sterk zijn Hagenaars met een beperking’ 2016-2019 (RIS 293265). In deze agenda wordt verder vorm gegeven aan het gemeentelijk beleid voor mensen met een beperking gebaseerd op het VN-verdrag voor de rechten van mensen met een beperking.

In het coalitieakkoord 2019-2022 Samen voor de stad trekt dit college incidenteel € 3,5 mln. uit voor het toegankelijkheidsfonds. Via het Toegankelijkheidsfonds kunnen maatschappelijke organisaties en ondernemers subsidie aanvragen om hun fysieke, sociale of digitale toegankelijkheid te verbeteren. Ook komt er een integrale toegankelijkheidsvisie om te bewerkstelligen dat toegankelijkheid de norm wordt.

Wat zijn de activiteiten in 2020?

• Toegankelijkheid speelt in de Lokale Inclusie Agenda eveneens een belangrijke rol. Om ook in 2020 en de daarop volgende jaren uitvoering te kunnen geven aan het verbeteren en stimuleren van toegankelijkheid, wordt de subsidieregeling op structurele basis voortgezet en geïntensiveerd, gebaseerd op de te ontwikkelen integrale toegankelijkheidsvisie.
• De gemeente reikt jaarlijks de Onbeperkt 070-prijs uit om positieve beeldvorming en bejegening van mensen met een beperking te stimuleren.
• Er komt een bewustwordingscampagne om burgers, bedrijven en organisaties bewust te maken van het thema toegankelijkheid als norm.
• Voor cliënten met een licht verstandelijke beperking die dat nodig hebben, is opvang in een tijdelijk beschermende woonomgeving mogelijk. Deze vorm van ondersteuning is vanaf 2020 onderdeel van het maatwerkarrangement.

Preventie en vroegsignalering
IIn elk stadsdeel is er een Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG) voor alle vragen over gezond opgroeien en opvoeden. Bij 87% van ouders met kinderen is bekend dat je bij het CJG op een laagdrempelige manier vragen kan stellen over opvoeden en opgroeien. Het CJG werkt in de nabijheid van jeugd en ouders, samen met partners in de wijken, waaronder scholen, huisartsen, verloskundigenpraktijken, welzijnsorganisaties en vrijwilligersorganisaties. In de ketensamenwerking is specifiek aandacht voor preventie. Het schoolmaatschappelijk werk-plus is in 2019 aanbesteed, waarmee de aansluiting tussen het onderwijs en het CJG in het schooljaar 2019-2020 verder wordt verbeterd.

Onze ambitie is om zo vroeg mogelijk ontwikkelingsrisico’s bij kinderen te ontdekken en tijdig te kunnen helpen. Vroegsignalering kan gaan over ontwikkelingsstoornissen, gedragsproblematiek, radicalisering, verslavingen van ouders en over ongunstige opvoedsituaties.

Wat zijn de activiteiten in 2020?

• Het preventieve aanbod, zoals prenatale cursussen en opvoedondersteuning, wordt toegespitst op de specifieke vraag vanuit de inwoners, het stadsdeel en de scholen. Hierdoor sluit het aanbod beter aan bij de behoefte in de stad;
• Continueren van deskundigheidsbevordering professionals rond signaleren, bespreekbaar maken en melden van gesignaleerde problemen rond opvoeden en opgroeien;
• Continueren van gezinsgerichte aanpak in de werkwijze van professionals van het CJG;
• Het landelijk actieprogramma Kansrijke Start wordt in samenwerking met de GGD uitgevoerd als de Haagse Kansrijke Start waarin de verloskundige/gynaecoloog, huisarts, kraamzorg en jeugdgezondheidszorg samen zorgen voor een gezonde start van elke pasgeborene. Continueren focus op meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling, kindcheck en verwijsindex;
• We versterken de Integrale vroeghulp om de doorstroom naar speciale kinderdagverblijven en behandeling van jonge kinderen met (dreigende) ontwikkelingsstoornissen te verbeteren;
• Weerbaarheidstrainingen en trainingen sociale vaardigheden in het onderwijs, voor kinderen die opgroeien in ongunstige opvoedsituaties en kinderen met beginnende psychische klachten.

 
JMO en Welzijn via de Servicepunten XL
Mensen kunnen beter omgaan met tegenslag, ziekte, financiële kwetsbaarheid, verlies van regie , et cetera, als zij kunnen terugvallen op een stevige sociale basis. In hun eigen netwerk of eigen buurt bij voorkeur, en als dat er niet is, op een (vrij toegankelijke) steunstructuur in het voorliggend veld. Het professionele welzijnswerk  ondersteunt bij het oplossen van problemen, werkt preventief om problemen te voorkomen en zorgt voor een solide sociale basis in de directe omgeving van mensen. Deze op het individu gerichte ondersteuning  is daarmee vooral van belang als vangnet in die situaties, waar mensen op andere leefdomeinen kwetsbaar zijn of dreigen te raken.

Vanuit de Servicepunten XL bieden welzijnswerkers informatie en advies  en kortdurende praktische en psychosociale ondersteuning. In de Servicepunten zijn ook vrijwilligerspunten actief die zich inzetten voor het welzijn van mensen.  Benodigde ondersteuning voor inwoners wordt georganiseerd met zoveel mogelijk inzet van algemene voorzieningen in de wijken zelf (motto: zo licht als mogelijk en zo zwaar als nodig). We zijn op dit gebied één van de 14 koplopers in Nederland.

Wat zijn de activiteiten in 2020?

• In samenhang met de welzijnsmiddelen- en activiteiten in programma 14 wordt komend jaar gewerkt aan een nieuwe welzijnsvisie en een nieuw subsidiestelsel. De taakstelling op welzijn is verkleind als gevolg van het coalitieakkoord. Een deel van de reeds beschikbare innovatiemiddelen komt beschikbaar voor verdere professionalisering van het bestaande welzijnswerk. We bouwen aan de verdere versterking en vernieuwing van het toale welzijnsaanbod in de stad (zie ook programma 14).
• Nieuwe welzijnsinitiatieven jagen we aan via de vernieuwde innovatieregeling. Er komt een onafhankelijke welzijnsadviescommissie die periodiek kijkt naar de kwaliteit van het welzijnswerk en hoe dit bij de wijk past.
• De ureninzet op agogen blijft ongewijzigd. We gaan onderzoeken of en zo ja, op welke wijze deze inzet verder kan worden versterkt. We werken verder aan innovatie en kleinschalige en wijkgerichte inzet. We investeren in de professionaliteit van het welzijnswerk en de zelfstandige buurthuizen;
• Voor inwoners met financiële kwetsbaarheid zorgen we dat via de Servicepunten XL de toegang tot de keten van preventie tot aan schuldhulpverlening wordt verbeterd en dat de verschillende ketenpartners goed met elkaar samenwerken.

Emancipatie
We vinden het belangrijk dat iedereen in Den Haag in vrijheid, gelijkheid en veiligheid leeft. Voor ieder individu is ruimte in deze stad ongeacht herkomst, sociale status of seksuele voorkeur. Als internationale stad van vrede en recht is Den Haag een stad waar iedereen zichzelf mag zijn en iedereen gelijk wordt behandeld. Hoewel het recht op gelijke behandeling wettelijk is vastgelegd, laat de realiteit zien dat er nog steeds een verschil bestaat tussen de positie van vrouwen ten opzichte van mannen. Ook hebben LHBTI’s regelmatig te maken met uitsluiting, discriminatie en geweld. We streven naar een gelijkwaardige positie van vrouwen en– LHBTI’s. Om deze reden zal het college in 2020 doelgericht werken aan het verbeteren van de positie van de vrouw en LHBTI’s door organisaties en initiatieven op het gebied van vrouwen- en LHBTI-emancipatie te ondersteunen.

Wat zijn de activiteiten 2020?

• In 2020 zetten we via subsidies specifiek in op activiteiten die de economische zelfstandigheid, weerbaarheid en kansengelijkheid bevorderen op doelgroepen LHBT en vrouwen;
• We organiseren in de Vrouwenweek (de week voor Internationale Vrouwendag) verschillende evenementen in de stad om aandacht te vragen voor de verbetering en versterking van de positie van vrouwen. Een onderdeel van Internationale Vrouwendag is een inspirerende lezing;
• Ter bevordering van de sociale acceptatie van LHBTI’s vieren we de Coming Out Day;
• We stimuleren zorginstellingen om de Roze Loper te halen/krijgen.

2. Toegang tot hulp en ondersteuning

De Haagse inwoner met een hulpvraag staat centraal en we helpen diegene in één keer goed. We bieden onze dienstverlening wijkgericht, laagdrempelig en integraal aan, in een doorgaande lijn van 0 tot 100 jaar (en ouder). Hiertoe zijn de uitvoeringstaken op het gebied van de Wmo, de Jeugdwet, de jeugdgezondheidszorg (Wet publieke gezondheid) en het Daklozenloket samengebracht binnen één uitvoeringsorganisatie: de JMO. Hiertoe behoren de Wmo-wijkteams, het CJG en diverse stedelijke teams zoals bijvoorbeeld het daklozenloket.

De toegang tot de Wmo is georganiseerd in de vorm van 15 Wmo-wijkteams (voorheen een stedelijke toegang). Zij pakken zowel enkelvoudige, als meervoudige problematiek op. Op basis van een gesprek met de inwoner (en diens netwerk) brengt de casemanager Wmo de hulpvraag en de persoonlijke situatie in kaart. Dit resulteert in een passend advies, gericht op (een) duurzame oplossing(en). In het geval van meervoudige en/of complexe problematiek betrekken deze medewerkers de juiste (aanvullende) expertise.

In totaal zijn er 20 jeugdteams op stadsdeelniveau actief. In de jeugdteams zitten gezinscoaches met verschillende expertises die werken binnen het CJG. Zij bieden ambulante hulp, zorgcoördinatie en verzorgen de toeleiding naar de gespecialiseerde jeugdhulp, de jeugdbescherming en jeugdreclassering. Vanuit preventie (en de-medicalisering) sluit de JGZ aan bij de jeugdteams.

Daarnaast zijn er 8 stedelijke teams met een specifieke taak: 2 voortgezet onderwijs-teams, een persoonsgebonden budget-team, een stedelijk team risicogroepen, een veilig verder-team voor huishoudens (met en zonder kinderen) waarbij sprake is van huiselijk geweld, het daklozenloket en een team regisseurs JMO. Voor complexe multiproblematiek of vastgelopen casuïstiek, kunnen alle professionals in de wijk een beroep doen op de regisseur JMO. De regisseur is aan een stadsdeel verbonden. Deze analyseert de knelpunten en kan door middel van een procesinterventie een casus vlot trekken. Daarnaast heeft de regisseur de mogelijkheid om rondom een casus een multidisciplinair team samen te stellen waarin de benodigde (zorg)expertisen vertegenwoordigd zijn.

Wat zijn de activiteiten in 2020?

• We optimaliseren de werkwijze van de nieuwe organisatie, de kwaliteit van dienstverlening en we zetten in op synergie door samenwerking en integraliteit. Daarbij gaat het om integraliteit van dienstverlening aan de inwoner, de samenwerking in de keten;
• Er wordt verbinding gezocht met andere beleidsterreinen, zoals werk & inkomen, schulphulpverlening, wonen, onderwijs en sport;
• We sluiten de dienstverlening beter aan op de diversiteit van de stad, waarbij er meer aandacht is voor taalvaardigheid, cultuur sensitief werken en inzet van zelforganisaties, vrijwilligers en maatschappelijke ondernemers;
• Het resultaatgericht werken wordt op inhoudelijk gebied volledig ingevoerd RIS 301960). Onder meer jeugdteams/gezinscoaches, huisartsen en medisch specialisten gaan werken met verwijzingen in termen van resultaten en het werken met één verantwoordelijke jeugdhulpaanbieder;
• Tijdige en gezinsgerichte hulp voor kinderen van ouders met psychische problemen of kinderen van verslaafde ouders door de samenwerking tussen volwassen GGZ en jeugd te verbeteren;
• Het klantperspectief en tevredenheid over de dienstverlening meten we met een klanttevredenheidsonderzoek en cliëntervaringsonderzoek;

3. Gespecialiseerde zorg en ondersteuning

* Om administratieve redenen zijn de verzachtingsgelden voor de tekorten op Jeugdhulp en Wmo, zoals opgenomen in het nieuwe coalitieakkoord, in eerste instantie in de begroting van jaarschijf 2020 opgenomen. Deze gelden zijn aan de lasten van de activiteiten Wmo voorzieningen en Maatwerkdienstverlening en geëscaleerde zorg 18- (beide € 7,25 mln.) toegevoegd. Bij nader inzien worden deze in een nieuwe hiervoor bestemde reserve opgenomen. Bij de eerstvolgende begrotingsactualisatie in 2020 wordt dit hersteld.

Jeugdhulp en ondersteuning kwetsbare jongeren
Circa 175 jeugdhulpinstellingen die door de gemeente worden gefinancierd leveren specialistische jeugdhulp aan circa 12.000 cliënten. De jeugdhulp wordt doorontwikkeld en de transformatiedoelen van de Jeugdwet zijn, samen met de sturing op kosten, voor ons de belangrijkste basisprincipes. In de transformatie wordt ingezet op lichtere hulpvormen in plaats van zwaardere jeugdhulp. Hiervoor wordt ook ingezet op innovatieve projecten die hieraan bijdragen.
We vragen van de jeugdhulpaanbieders om te werken vanuit de hulpvraag, de oorzaak van de problematiek en de totale situatie van de jeugdige en het gezin.

Om kwetsbare jongeren beter te ondersteunen in de overgang naar volwassenheid, werken we vanaf 2020 met een integraal ondersteuningsaanbod voor de Wmo, waarin ook de hulp en ondersteuning voor jongeren van 16 tot 23 jaar is opgenomen.

De regionale inkoop van de jeugdhulp is ten gevolge van de uitspraak in kort geding van 22 oktober 2019 tijdelijk stopgezet. In 2020 wordt de inkoop opnieuw opgestart om voor 2021 en verder nieuwe contracten af te sluiten. Voor 2020 zijn, om de  zorgcontinuïteit voor jeugdigen en gezinnen te kunnen garanderen, overbruggingsovereenkomsten afgesloten met de jeugdhulpaanbieders. Dit leidt in 2020 tot meerkosten van € 7,3 mln. Vanuit het voorzichtigheidsbeginsel zullen deze kosten in de voorliggende begroting van dekking moeten worden voorzien. Deze meerkosten zullen daarom, in eerste instantie, met de nieuw in te stellen reserve voor de verzachtingsgelden worden verrekend. Omdat de uitputting (het saldo van de mee- en tegenvallers van de verbeterlijnen) van deze reserve periodiek gemonitord wordt, geldt dat vooralsnog niet definitief bepaald kan worden in welke mate de budgettaire effecten van de gerechtelijke uitspraak van invloed zijn op de verzachtingsgelden.

Wat zijn de activiteiten in 2020?

• We zorgen voor een laagdrempelige zorg- en ondersteuningsstructuur, waarbij preventie meer wordt verbonden aan de zorg;
• Invoering van het resultaatgerichte werken binnen de gespecialiseerde jeugdhulp. Dit betekent dat vanaf 1 januari 2020 gewerkt gaat worden met verwijzingen en gezinsplannen in termen van beoogd resultaat, het bieden van maatwerk voor jeugdigen en gezinnen en het werken met één verantwoordelijke jeugdhulpaanbieder per jongere/gezin. De resultaatgerichte financieringssystematiek wordt stapsgewijs ingevoerd. We maken betere afspraken over de duur van trajecten en door- en uitstroom van cliënten;
• In 2020 zijn er meer sturingsmogelijkheden ten behoeve van kwalitatieve jeugdhulp. We starten met het werken met een escalatieladder die het mogelijk maakt om passende maatregelen te nemen als het resultaat achterblijft (RIS 300752). In het kader van contractmanagement intensiveren we de gesprekken met jeugdhulpaanbieders. Daarnaast moeten jeugdhulpaanbieders binnen één jaar de zorg declareren.
• De Wmo-voorzieningen passender maken voor kwetsbare jongeren, door middel van een integraal ondersteuningsaanbod voor de Wmo, waarin de hulp en ondersteuning voor kwetsbare jongeren tussen 16 en 23 jaar wordt opgenomen;
• Een uitvoeringsprogramma opstellen om de jeugdteams en de Wmo-wijkteams verder te integreren zodat een doorlopende lijn van hulpverlening voor iedereen van 0-100 jaar wordt gecreëerd.

Wmo-voorzieningen
De gemeente verstrekt diverse Wmo-voorzieningen, zoals het maatwerkarrangement, woon- en vervoersvoorzieningen, beschermd wonen en GGZ.

Ondanks de invoering van het abonnementstarief, zorgen we dat mensen met een minimuminkomen niet méér gaan betalen voor de eigen bijdrage voor Wmo-voorzieningen. We dringen bij het Rijk aan op compensatie voor de aanzuigende werking van de invoering van het abonnementstarief.

Met het maatwerkarrangement ondersteunt de gemeente de zelfredzaamheid en participatie van burgers met een beperking of met chronische psychische of psychosociale problemen. Bij het maatwerkarrangement staat het resultaat centraal dat de burger met de ondersteuning wil bereiken. In 2020 start het nieuwe contract voor de Wmo-maatwerkarrangementen. Hierin willen we er met ontschotting en integraliteit voor zorgen dat problematiek in samenhang wordt aangepakt.

De gemeente ondersteunt inwoners met een beperking als ze niet voldoende mobiel zijn. Dit doet de gemeente via maatwerkvoorzieningen als Aanvullend Vervoer 070 (AV 070, voorheen Taxibus), scootmobielen en rolstoelen en algemene voorzieningen zoals de wijkbus. Goede dienstverlening door AV 070 vinden we belangrijk. Daarom blijven we toezien op stiptheid, aanrijtijden en klanttevredenheid.

Met beschermd wonen en GGZ zetten we in op een verdere ontwikkeling van beschermd wonen naar beschermd thuis door beschermd wonen op te nemen in het integrale Wmo maatwerkarrangement per 2020. De ondersteuningsstructuur van mensen met ernstige psychische en psychosociale problematiek wordt hiermee flexibeler ingericht. Hierdoor kan de ondersteuning beter passend worden gemaakt en doelmatiger worden ingezet. Zowel in een intramurale voorziening als in de eigen woonomgeving. Daarnaast wordt er door het organiseren van centraal wachtlijstbeheer ingezet op een afbouw van de wachtlijst voor beschermd wonen.

We hebben inmiddels een stevig fundament voor de integrale aanpak voor mensen met verward gedrag (RIS 299305 en RIS 301978). Deze aanpak wordt in de komende jaren doorontwikkeld. In Den Haag zijn 14 gespecialiseerde ggz-wijkteams van de ggz zorgaanbieders actief. We hebben specifiek voor deze doelgroep vanuit de Wmo capaciteit toegevoegd aan de gespecialiseerde ggz-wijkteams; om het deze teams mogelijk te maken vroegtijdig te signaleren en in te grijpen (bemoeizorg) bij mensen die zelf geen actieve hulpvraag uiten of zorgverlening mijden. De JMO teams kunnen alle ggz problematiek of vermoedens daarvan doorverwijzen naar de ggz wijkteams.
Met deze aansluitende keten van zorg en ondersteuning wordt zelfstandig wonen voor deze doelgroep in de wijk mogelijk gemaakt. De teams kunnen, bij de invoering van de nieuwe Wet verplichte GGZ (WvGGZ) in 2020, een belangrijke rol vervullen bij de groter wordende gemeentelijke verantwoordelijkheid bij aanwijzingen van gedwongen behandelingen. Een projectteam bereidt de implementatie van de wet voor. Op 1 januari 2020 zijn we volledig operationeel. De gemeentelijke organisatie is dan ingericht op het aannemen, verwerken, afhandelen van de meldingen en het uitvoeren van verkennend onderzoek.

Wat zijn de activiteiten in 2020?

• In 2020 wordt de harmonisatie doelgroepenvervoer verder uitgewerkt;
• We bepalen hoe aan de scootmobielpools optimaal inhoud kan worden gegeven. Dit wordt gedaan op basis van de ervaringen die zijn opgedaan met de pilots in de Schilderswijk en Haagse Hout en de scenario’s die in 2019 zijn onderzocht;
• We herzien het beleid rondom woningaanpassingen voor collectieve ruimtes door de eigenaar verantwoordelijk te maken hiervoor;
• We gaan scootmobielen terugnemen indien daar niet (of nauwelijks) meer gebruik van wordt gemaakt. Elektrische rolstoelen en complexe scootmobielen verstrekken we in eigendom wanneer cliënten een progressieve aandoening hebben. Scootmobielcubes worden in bruikleen verstrekt en standaard hergebruikt.
• We bereiden ons voor op de voorziene uitbreiding van de toegang van de Wet langdurige zorg (Wlz). Sommige groepen GGZ-cliënten die nu onder de Wmo beschermd wonen vallen zullen dan worden ondergebracht in de Wlz.

Maatschappelijke  opvang
De afgelopen jaren is de doelgroep van de maatschappelijke opvang groter en pluriformer geworden. Het gaat allang niet meer alleen om zwervers en verslaafden, maar bijvoorbeeld ook om mensen die vanwege schulden uit huis gezet zijn, door een scheiding op straat komen te staan of vanuit detentie geen huisvesting kunnen vinden. Ook het aantal personen met verward gedrag is toegenomen. Het aantal dak- en thuislozen in de maatschappelijke opvang is ook in 2019 weer verder gestegen. Waar de instroom ongeveer gelijk is gebleven, is het met name de uitstroom uit de maatschappelijke opvang die achter blijft, waardoor het aantal mensen in de opvang toeneemt en de opvang verstopt raakt. Vanwege het gebrek aan uitstroommogelijkheden verblijven er nu mensen in de opvang die, al dan niet met begeleiding, zelfstandig zouden kunnen wonen. Deze mensen stromen nu niet uit en blijven noodgedwongen in de opvang zitten. Dakloosheid is in Den Haag met name een woonprobleem, in plaats van een zorgprobleem. Door het gebrek aan betaalbare woonruimte is in de loop 2019 een wachtlijst ontstaan van ongeveer 100 mensen die op een plek in de maatschappelijke opvang wachten.

Naar aanleiding van het onderzoek “Van de Straat” van de Haagse rekenkamer (RIS 298871) en de door de raad aangenomen moties, is in 2019 een plan van aanpak opgesteld (RIS 301432) dat de komende 4 jaar wordt uitgevoerd. De grootschalige opvanglocatie aan de Zilverstraat is gesloten en meerdere kleinschalige opvanglocaties zijn geopend.

In 2019 is Den Haag als één van 14 pilotgemeenten gestart met de pilot 100% terugdringing Dak- en Thuisloze Jongeren. Samen met het ministerie van VWS hebben we onszelf een flinke ambitie gesteld, namelijk: geen enkele jongere meer langdurig (langer dan drie maanden) in de opvang of op straat. Dat betekent een flinke omslag in de hulpverlening, meer aandacht voor preventie, de behoeften van jongeren centraal stellen en beter samenwerken met alle betrokken organisaties. De pilot loopt tot eind 2021.

Het budget van maatschappelijke opvang bedraagt € 23,4 mln. in 2020. Daarnaast heeft de gemeente, conform coalitieakkoord, incidenteel een bedrag vrijgemaakt van € 8,3 mln. voor de maatschappelijke opvang, waarmee in 2020 de reserve ‘Maatschappelijke opvang’ wordt gevormd. Middelen uit deze reserve worden de komende jaren gebruikt om de kosten van de extra inzet op maatschappelijke opvang te dekken. Het financiële tekort op maatschappelijke opvang uit de jaarschijf 2019 wordt ook gedekt uit deze middelen.

Wat zijn de activiteiten in 2020?

• Er is een 10 punten plan maatschappelijke opvang voor de periode tot 2022 en dit wordt uitgevoerd.
• We gaan aan de slag met het vormgeven van een Perspectieffonds MO. Samen met het initiatief Schuldenlab070 gaan we de aanpak van schulden voor de MO doelgroep verder verdiepen.
• Met diverse betrokken partners in de stad geven we invulling aan de pilot 100% terugdringing Dak- en Thuisloze Jongeren.
• We voeren een intensieve lobby vanuit de G4 richting Rijk om te komen tot een integrale landelijke aanpak van het daklozenprobleem.
• We pakken de wachtlijsten voor maatschappelijke opvang aan en zetten in op maatregelen om meer huisvesting te realiseren voor dak- en thuislozen.
• We breiden de medische zorg voor mensen die op straat leven uit.

Persoonsgebonden budget voor maatwerkvoorzieningen en jeugd
Met een pgb kunnen inwoners van Den Haag zelf ondersteuning inkopen. Hiervoor kunnen ze een professionele zorgverlener of iemand uit het sociale netwerk inzetten. Ouders kunnen indien het door de gemeente ingekochte aanbod niet passend is, een pgb aanvragen waarmee zij zelf voor hun kind de hulp en ondersteuning kunnen inkopen. Met het pgb krijgen burgers meer regie over de hulp en het stimuleert de eigen kracht en zelfredzaamheid. In 2018 zijn de pgb-tarieven voor jeugd gewijzigd en marktconform gemaakt. Bij de Wmo waren tarieven al marktconform. Momenteel hebben circa 400 jeugdigen een pgb op basis van de Jeugdwet en circa 2.000 inwoners een pgb op basis van de Wmo.

Wat zijn de activiteiten in 2020?

• We nemen deel aan de landelijke pilot ‘Integraal Budget’. In deze pilot van VWS willen we het mogelijk maken dat Hagenaars hun zorg en ondersteuning integraal kunnen inkopen, ongeacht door wie (gemeente, zorgkantoor, zorgverzekering) het pgb wordt verstrekt.

4. Veiligheid en bescherming

Kinderbescherming
(Complexe) scheidingen
Circa 20% van de scheidingen verloopt problematisch. Als samenleving is het niet langer acceptabel dat kinderen de dupe worden van een scheiding en daarvan soms hun leven lang last hebben. Het is belangrijk dat het belang en de stem van de jeugdige voorop staat.

Wat zijn de activiteiten in 2020?

• Samen met de regio (Haaglanden, Holland Rijnland en Midden Holland) nemen we deel aan de regiolabs vanuit het landelijk programma Scheiden zonder Schade. In deze regiolabs worden prototypes ontwikkeld, gebouwd en getest voor een vorm van een scheidingsloket en een nieuwe scheidingsprocedure;
• Mede aan de hand van deze regiolabs ontwikkelen we het kenniscentrum Kind en Scheiding door op aanbod en werkwijze. Daarnaast weten zoveel mogelijk jeugdigen, ouders en professionals de juiste informatie en eventuele hulp te vinden;
• Met vernieuwende pilots onderzoeken we hoe nog meer succesvolle preventieve acties aan de voorkant kunnen plaatsvinden. Hierbij wordt samengewerkt in de regio;
• Het uniform hulpaanbod dat de rechtbank mee kan nemen in de beschikking en één aanmeldpunt voor de rechtbank om ouders naar hulp te verwijzen blijven we monitoren.

Jeugdbeschermingstafel
De Jeugdbeschermingstafel wordt ingezet bij een verzoek tot onderzoek aan de Raad voor de Kinderbescherming. Aan de Jeugdbeschermingstafel wordt door ons als gemeente en Raad voor de Kinderbescherming, in samenspraak met verzoeker, ouders en jeugdigen gezocht naar de laatste mogelijkheden voor jeugdhulp in het vrijwillig kader. Hierdoor is minder vaak een rechterlijke tussenkomst nodig. Als hulp in het vrijwillige kader niet mogelijk is of niet voldoende is om de veiligheid te verbeteren, kan de rechter een maatregel in het gedwongen kader opleggen.

Wat zijn de activiteiten in 2020?

• In 2020 gaan we circa 200 gesprekken voeren met gezinnen, hun hulpverlener en de Raad voor de Kinderbescherming om in samenspraak te kijken naar laatste mogelijkheden binnen de vrijwillige jeugdhulp, ter voorkoming van een traject in het gedwongen kader;
• We handhaven in 2020 de doorlooptijd om na ontvangst van het verzoek binnen twee weken daadwerkelijk om de tafel te zitten met de betrokken partijen;
• Door de wachtlijsten bij ketenpartners maken we als Jeugdbeschermingstafel afspraken om de veiligheid van de jeugdigen te kunnen borgen;
• De Jeugdbeschermingstafel gaat vanaf 2020 professionals ondersteunen bij het bieden van maatwerk, waarbij de veiligheid van het kind voorop staat.

Jeugdbescherming en jeugdreclassering
Goede samenwerking in de jeugd(beschermings)keten is essentieel. Zeker in situaties die om snel ingrijpen vragen, zoals (beginnend) crimineel gedrag, radicalisering, loverboyproblematiek en huiselijk geweld.
De aanbevelingen in het rapport van de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd ‘Kwetsbare kinderen onvoldoende beschermd’, ter verbetering van de jeugdbescherming en jeugdreclassering, nemen we ter harte. Voor verbeteringen op korte termijn zijn we in gesprek met jeugdbeschermingsinstanties en de jeugdzorgaanbieders. De Jeugdombudsman adviseert de gemeente hierin. Ook de ervaring van kinderen en jongeren betrekken we hierbij. Verder onderzoeken we samen metde Raad voor de Kinderbescherming, Veilig Thuis, het Veiligheidshuis, de gecertificeerde instellingen voor jeugdbescherming, jeugdreclassering
en de veiligheidsdriehoek de mogelijkheden om de veiligheidsketen te verkorten. We benutten hierin de kansen die landelijke pilots bieden. We werken aan het verkorten van de wachtlijsten bij jeugdzorginstellingen, Veilig Thuis en andere instanties.

We willen uithuisplaatsingen zoveel als mogelijk voorkomen. De samenwerking met ketenpartners wordt versterkt door het bevorderen van kennisdeling, door het aanpakken van knelpunten en onnodige overlap en door het bedenken van nieuwe initiatieven die de veiligheid van jeugdigen waarborgen. Hierbij sluiten we aan op het programma Zorg voor de jeugd van het ministerie van VWS.

Daarnaast is gestart in 2018 met het meerjarige programma ‘Beter samenspel voor veilig opgroeien’ (RIS 302984) waarbij de ambitie is om kinderen duurzaam veilig te laten opgroeien én de hoogste kwaliteit te bieden voor kinderen die hierin gevaar lopen. Dit programma en de opgedane kennis en ervaring in 2018 en 2019 wordt verankerd in de inkoop en contracten met de Gecertificeerde Instellingen vanaf 2020 (wettelijke en niet-wettelijke taken) en verder.

Wat zijn de activiteiten in 2020?

• De implementatie van het programma Beter samenspel voor veilig opgroeien is binnen de wijkteams in 2021 afgerond.

Aanpak huiselijk geweld en kindermishandeling

De gezamenlijke ambities voor de aanpak huiselijk geweld en kindermishandeling staan in de ‘Regiovisie Aanpak huiselijk geweld 2019–2022’(RIS 302207) , die in de zomer 2019 voor vaststelling aan de raad is aangeboden. Het doel is dat de spiraal van huiselijk geweld en kindermishandeling duurzaam wordt doorbroken. Dit kunnen we als gemeente niet alleen, daar zijn veel verschillende ketenpartners voor nodig.

Wat zijn de activiteiten in 2020?
In de regiovisie worden 6 ontwikkelopgaven genoemd: preventie, vroegsignalering, advies en melding, ketensamenwerking, interventies en monitoring. In 2020 wordt op basis van die visie een regionaal uitvoeringsprogramma uitgewerkt;

• Ook de Haagse aanpak wordt in 2020 verder uitgewerkt. Het verbeteren van de ketensamenwerking tussen onder meer Veilig Thuis Haaglanden en de uitvoeringsorganisatie JMO maakt daar deel van uit;
• Per januari 2019 is de nieuwe meldcode ingegaan. Dit betekent dat het voor verschillende sectoren verplicht is om een afwegingskader op te nemen in de meldcode voor huiselijk geweld en kindermishandeling. Met de aanscherping van de Wet meldcode en de radarfunctie Veilig Thuis verandert ook de taak en werkwijze van Veilig Thuis groter. De gemeente blijft inzetten op een goede implementatie en naleving van de meldcode.

Prostitutiebeleid en aanpak mensenhandel

Uitgangspunten van het Haagse prostitutiebeleid zijn: positieverbetering, adequate opvang, zorg en hulpverlening voor prostituees.
De doelstellingen van de Haagse integrale aanpak mensenhandel zijn: mensenhandel voorkomen en bestrijden, slachtoffers beschermen en ketensamenwerking met name tussen zorg en veiligheid.

Wat zijn de activiteiten in 2020 ?

• Het onderzoek naar de verplaatsing van de raamprostitutie naar een nieuwe locatie krijgt een vervolg. Uitgangspunt is dat sekswerkers goed in beeld blijven van de gemeente en hulpverleners en dat het welzijn en de veiligheid beter geborgd zijn.
• SHOP coördineert naar verwachting voor ruim honderd slachtoffers van mensenhandel de zorg;
• Voor de aanpak van mensenhandel met minderjarige slachtoffers zetten we in op een preventieve aanpak door voorlichting, trainingen en projecten aan jongeren, die zowel gericht zijn op het vergroten van weerbaarheid als op het voorkomen van (grensoverschrijdend) seksueel gedrag. De Haagse hulpverleningsstructuur rondom minderjarigen wordt door SHOP Jeugd verder uitgebouwd.

Gemeenschappelijke Regeling Veilig Thuis Haaglanden
Veilig Thuis Haaglanden (met ingang van 2018 ondergebracht in de Gemeenschappelijke regeling GGD en VT Haaglanden en organisatorisch ondergebracht bij de gemeente Den Haag) vervult een belangrijke rol in de aanpak van huiselijk geweld en kindermishandeling. De afgelopen jaren zagen we de instroom stijgen. Bovendien zijn per 2019 met de aanscherping van de Wet meldcode de taken van Veilig Thuis uitgebreid. Voor 2020 is het een belangrijke doelstelling om de instroom en wachtlijsten bij Veilig Thuis onder controle te krijgen. Het aandeel van Den Haag (afgerond € 10,0 mln.) wordt gefinancierd uit de begrotingen van Huiselijk geweld (€ 4,1 mln.) en Kinderbescherming (€ 5,8 mln.).

Wat zijn de activiteiten in 2020 ?

• Door ontwikkelen van Veilig Thuis Haaglanden tot een regionaal kennis- en expertisecentrum voor de aanpak van huiselijk geweld en kindermishandeling;

5. Volksgezondheid

Openbare gezondheidszorg
We komen met een actieplan Preventie waarmee we de lokale prioriteiten en ambities op het gebied van de publieke gezondheid uitwerken. Met de integrale preventieve levensloop-aanpak leggen we de nadruk op gezondheidsvraagstukken waar de meeste gezondheidswinst voor kwetsbare groepen wordt behaald en die samenhangen met gezondheidsverschillen. Het uitgangspunt is het concept van de positieve gezondheid. Het eigen functioneren, zelfregie en veerkracht staat hierbij centraal.
Wat zijn de activiteiten in 2020?

• Uitwerking van Haags Preventie akkoord in lijn met Nationaal Preventie Akkoord

o het stimuleren van een Rookvrije generatie;
o het preventie programma Haagse Aanpak Gezond Gewicht;
o ontmoediging van alcoholmisbruik op openbare plekken;

• Kansrijke start met inzet op

o een gezonde zwangerschap en ontwikkeling van jongere kinderen met de Haagse Aanpak;
o Perinatale Gezondheid;

o ondersteuning van kwetsbare ouders en kinderen met de aanpak voor kinderen
o van ouders met psychische problematiek en/of verslavingsproblematiek (KOPP/KVO);

o ketenaanpak van overgewicht en achterliggende problematiek in samenwerking met

Jeugdgezondheidszorg in de wijken;

o verhogen van de vaccinatiegraad en vaccinatiebereidheid . Met het Haags aanvalsplan vaccinatie gaan we de strijd aan tegen de dalende vaccinatiegraad. Bij de uitvoering van het aanvalsplan wordt ingezet op 3 pijlers: wegnemen van belemmeringen, communiceren en informeren en versterken van professionals.

• Schoolpreventieprogramma’s: de Gezonde School werkwijze in het VO. VMBO, MBO en HBO krijgen preventieve ondersteuning voor jongeren met psychische klachten en overbelasting en voorlichting over gezonde seksualiteit;
• Preventieprogramma voor ouderen met eenzaamheidsgevoelens en depressieve klachten;
• Haagse aanpak Alcohol en Drugs in het Uitgaansleven met voorlichting voor en door jongeren (peer education), eerste hulp bij druggebruik, barcodetrainingen in de horeca en educatie en bewustwording van risico’s van misbruik van genotmiddelen middels sociale media en chatservice;
• Voorlichting, educatie en preventieve ondersteuning op het gebied van seksuele gezondheid aan hoog risicogroepen.

Doelen van de gemeentelijke taken uitgevoerd door de GGD Haaglanden op basis van de Wet publieke gezondheid zijn onder andere inzicht geven in en adviseren over de gezondheidssituatie van de Haagse inwoners en uitvoering geven aan interventies om zoveel mogelijk gezondheidswinst te behalen en zoveel mogelijk gezondheidsverlies te voorkomen. In dit kader voert de GGD in 2020 de Volwassenen monitor uit. Daarnaast worden taken uitgevoerd ter bestrijding van infectieziekten (met blijvende aandacht voor antibioticaresistentie) en het bevorderen van een gezonde leefomgeving. Het aandeel van Den Haag (exclusief toezicht kinderopvang, programma 6) wordt gefinancierd uit de activiteit Openbare gezondheidszorg (€ 5,7 mln.).

Jeugdgezondheidszorg
Jeugdgezondheidszorg (JGZ ) is ook één van de taken van de JMO en bewaakt, beschermt en bevordert een gezonde ontwikkeling van alle (circa 120.000) jeugdigen van 0 tot 19 jaar in Den Haag. De JGZ voert haar taken conform het landelijk professioneel kader uit. We blijven investeren in het vergroten van het bereik van de jeugdigen, om zodoende de vaccinatiegraad te halen.

Wat zijn de activiteiten in 2020?

• Focus op het samen met ouders flexibel invulling geven aan het basispakket JGZ. Hierbij wordt de methodiek Gezamenlijk inschatten zorgbehoefte ook toegepast, waarbij medewerkers samen met ouders en kind de zorgbehoefte van het kind en het gezin bepalen;
• Voor de lange termijn streven we ernaar 95% van de jeugdigen ook daadwerkelijk te bereiken;
• Mede uitvoering geven aan de Haagse Kansrijke Start (RIS 298982) en verhogen vaccinatiegraad (RIS 303183).

Ambulancevervoer
De ambulancedienst van de gemeente is onderdeel van de Regionale Ambulance Voorziening Haaglanden. We streven ernaar de norm te halen, namelijk dat  dat  95%,  van het regionale spoedvervoer binnen 15 minuten ter plaatse is.

Wat zijn de activiteiten in 2020?

• De differentiatie van het ambulancevervoer (low- medium en high-care) wordt uitgebreid om zo de druk op de prestaties van het spoedvervoer te verlichten (o.a. door samenwerking met ziekenhuizen en huisartsenposten);
• De samenwerking met ziekenhuizen voor het leveren van een chauffeur en ambulance voor het overplaatsen van patiënten wordt gecontinueerd. De verwachting is echter dat door de sluiting van Bronovo dit type vervoer tussen ziekenhuizen, zal afnemen;
• De paraatheid wordt continu gemonitord en zo nodig aangepast;
• Voortzetting inzet van het aantal gespecialiseerde verpleegkundigen door de participatie in de landelijke pilot Bachelor medische hulpverlening en het versterken van de werving;
• Daarnaast komt er een breder kwaliteitskader voor kwaliteitsnormen acute zorg. De norm van 95% wordt, op landelijk niveau, al jarenlang door een kleine minderheid van de RAV’s behaald. De focus van het bestuur blijft gericht op de verbetering van de responstijden.

6. Overige activiteiten

Dit betreft de exploitatie van het (zorg) vastgoed op programma 8.